Nederland is een land met een rijke militaire geschiedenis. Niet zozeer als een offensief land, maar met name als een land dat zichzelf en haar rijkdommen moest beschermen tegen andere mogendheden. Zeker sinds de Gouden Eeuw heeft Nederland veel defensieve linies en stellingen opgeworpen. Omdat het meeste daarvan tot vrij recent nog in bezit en beheer was van defensie is er veel van bewaard gebleven. Door de centrale ligging in het land liggen er maar liefst vier verdedigingslinies in de Provincie Utrecht. Dat zijn de Oude en de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een stukje Stelling van Amsterdam en de Grebbelinie. Deze linies kenmerken zich vooral door het strategisch gebruik van het lage land door dat onder water te zetten als de vijand kwam, de zogenaamde inundatiegebieden. De hoger gelegen gebieden werden dan verdedigd met verdedigingswerken. Door de Kringenwet die van kracht was tot 1963 en die moest voorkomen dat het schootsveld van de verdedigingswerken belemmerd zou worden, is ook de ruimte rondom de linies vrijwel vrij en onbebouwd gebleven. De bouwwerken die zich binnen de zogenaamde kringen bevinden kenmerken zicht door de demontabele aard.

Ontwikkelingen
Er is veel aandacht voor het behoud en de publieke ontsluiting van de linies en de verdedigingswerken. Doordat defensie de meeste daarvan in de afgelopen decennia heeft overgedragen aan monumenten- of terrein beherende organisaties of gemeenten vindt er veel ontwikkeling plaats. De Provincie Utrecht heeft de linies in haar beleid onderdeel gemaakt van de cultuurhistorische hoofdstructuur, met als doel om deze beter te ontsluiten en gaaf te behouden. De Nieuw Hollandsche Waterlinie en de Stelling van Amsterdam zijn op 26 juli 2021 aangewezen als Werelderfgoed. Dat vraagt veel van gemeenten, omdat zij daarmee verplicht zijn zich aan allerlei beschermende maatregelen te houden en die op hun beurt ook weer te verankeren in hun beleid en regelgeving. Tegelijkertijd is er juist veel animo om de kernrandzones van de stedelijke gebieden, waarin veelal ook de linies liggen, te gebruiken voor de woningbouwopgave en de energietransitie. Daar is enige prudentie bij wenselijk omdat juist deze kernrandzones en de linies door hun ongeschonden natuur en cultuurhistorische waarden van groot belang zijn voor de recreatiebehoefte van de stedelijke gebieden. Daarnaast biedt het veel kansen om in te spelen op de klimaatadaptatie en heeft het een belangrijke rol om de hittestress van de steden te beperken. Kortom gebieden met een multifunctioneel karakter waar erg veel doende is. Gemeenten doen er goed aan om daar een afgewogen beleid voor te formuleren en dat te verankeren met regelgeving en uit te dragen bij de uitvoering van hun vergunningverlenende taken.

Eigenaren van onroerend militair erfgoed kunnen laagdrempelig voor ondersteuning terecht bij het Erfgoed Expert Team (EET) welke mogelijk wordt gemaakt door de Provincie Utrecht. Het EET helpt eigenaren bij de ontwikkeling van duurzame economische dragers voor het behoud van de cultuurhistorische waarden van hun militair erfgoed.

Het STAMU besteed regelmatig aandacht aan de Linies en militair erfgoed middels haar ROMA bijeenkomsten:
ROMA bijeenkomst "Ontdekkingsreis door het linieland van Utrecht
Uitnodiging online ROMA bijeenkomst 24 september: Provinciaal erfgoedbeleid